Verbeelding: een luxe of noodzakelijk?

In Blog
18 februari 2019
Door Heleen Woudstra

In onze lessen besteden we heel veel aandacht aan de speciale vaardigheden die je nodig hebt om onderzoekend en ontwerpend te leren. Een van deze vaardigheden gaat over verbeelding en fantasie, het leren creatief na te denken. Waarom is verbeelding zo belangrijk en hoe krijg je leerlingen zo ver dat ze echt vanuit zich zelf creatieve oplossingen gaan geven.

“Realiteit”

Met een aantal scholen in Amsterdam Zuid-Oost doen we mee aan de Waanzinnige Boomhut Challenge. In deze challenge moeten de deelnemers een verdieping van de boomhut ontwerpen en maken van karton. Voorwaarde die Junior Campus heeft gesteld, is dat de verdieping duurzaam moet zijn en niet milieuverontreinigend. Om ze een idee te geven krijgen ze eerst lessen over CO2 uitstoot, zelf plastic maken uit zetmeel en zonnepanelen.

Anders dan anders

Ik start de les, stel me voor en vertel wat we de komende lessen gaan doen. Ik vertel ze ook dat dit andere lessen zijn dan ze gewend zijn op school. In deze lessen gaan ze zelf ontdekken; zoveel mogelijk zelf doen, fouten maken, en heel veel vragen stellen. Ze krijgen een eigen logboekje waarin ze alles moeten bijhouden.

Onderzoek

Deze les zal gaan over zinken en drijven. Ze krijgen allemaal een glas waarin ze een laag olie, een laag water en een laag stroop mogen doen. Maar ze moeten eerst in hun boekje tekenen hoe zij denken dat het glas eruit komt te zien. Als ze dat gedaan hebben mogen het zelf gaan doen en kijken of ze het goed hadden. Daarna doen ze hetzelfde met verschillende kleine voorwerpen die ze in het glas mogen doen. Begrippen als zinken, drijven, licht en zwaar komen aan bod.

Knuffel

De 60 minuten vliegen voorbij en het is tijd om te stoppen. De logboekjes worden weer verzameld en de kinderen geven mij een hand voordat ze naar huis gaan. Van een van de twee nieuwe jongens krijg ik een knuffel en een verlegen knikje voordat hij de klas uitrent. Ik sta op het punt om te vertrekken als mijn oog op het logboekje van dat jongetje valt. Ik zie een prachtige tekening waarin alle stappen die we tijdens de proef hebben doorlopen, nauwkeurig zijn vastgelegd (stap 4 van onze vaardigheden: waarnemen en vastleggen)!

En dat is precies waar het nu echt om gaat bij Onderzoekend leren. Dat elk kind op zijn eigen niveau de basisvaardigheden aanleert, oefent en kan inzetten op het juiste moment. In kleine stapjes alle basisvaardigheden aanleren en zo op een natuurlijke manier en ongemerkt in het Onderzoekend Leren rollen.